Tarihi Ağaçlara 3 Boyutlu Ultrason

Çeşitli nedenlerle zaman içinde yaşlı ağaçların gövdelerinde ortaya çıkan kovuk ve çürüklükler, bu ağaçların dirençlerini azaltarak fırtınalı havalarda devrilmelerine neden olmaktadır. Bunlara ek olarak hiçbir sağlık sorunu olmamasına karşın, bazı ağaçların zaman içinde ulaştıkları gövde ve özellikle tepe yapısı, şiddetli rüzgarlarda ağacın bu ağırlığı taşıyamayıp devrilmesine de neden olmaktadır. Can ve mal güvenliği açısından sakıncalı olan bu durumun önceden görülerek gerekli önlemleri alabilmek için bu ağaçlarda sağlam odun kısmının ve fiziksel boyutlarının tüm özellikleri saptanarak dikili ağacın devrilme riskinin ortaya konması gerekir. Projemizde bu işlem “Akustik Tomografi” yardımıyla gerçekleştirilmiştir.

Akustik tomografi, dikili bir ağacı kesmeden ses dalgalarının ağaç gövdesinin sağlam ve çürük kısımlarındaki yayılma hızı farklılığına dayanarak gövde içindeki kovuk ve çürüklüklerin belirlenmesi işlemidir. Ses yayılma hızı, gövde çapının iki ucu arasında odunun sağlam kısımlarında hızlı, çürük ve kovuk kısımlarında daha yavaş ilerler. Gövde çevresi üzerinde farklı yerlerde oluşturulan çift noktalar arasında ölçülen yayılış hızlarının bilgisayar ortamına taşınarak özel bir program ile önce her kesit için 2 ve 3 boyutlu, sonra da farklı kesitler yardımıyla ve 3 boyutlu grafikler haline dönüştürülmesidir.

Devrilme Riskinin Belirlenmesi :

Grafikler, dıştan sağlam görünen bir gövdenin iç kısmındaki olası çürüklük ve kovuklukların kolayca tespit edildiğini göstermektedir. Bu çalışmadaki ana amaçlardan bir ise ağaçların devrilme risklerinin hesaplanmasıdır. Bu amaçla tomografi bilgilerine ek olarak, ağacın türü, tepe şekli ve büyüklüğü, gövde eğikliği ile ağacın bulunduğu konumda maruz kaldığı rüzgar hızı vb. bilgilerin toplanıp modelde değerlendirilmesi ile devrilme riski hesaplanmaktadır.

Devrilme riskini belirleyebilmek amacıyla kullanılan program (Arborsonic 3D) için gerekli bilgilerin toplanması iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşama ağaç ile ilgili bilgilerin (tür, çap, boy, tepe yüzey alanı, sağlık durumu, görsel özellikleri vb..) tespit edildiği dönemdir. İkinci aşama ise akustik tomografi yöntemi ile ağacın zeminden itibaren en az iki yerinden (30 cm- 130 cm ve gerekirse 200 cm) alınan tomografi sonuçlarıdır. Ağaçların devrilme risk sınıfı, her iki arazi çalışmasında da elde edilen bilgilerin programa girilmesi sonucu belirlenmiştir.

Haber Tarihi: 09.08.2019